Wel of geen spijt?

“Waarom heb je de relatie niet meteen beëindigd toen je op je 18e te horen kreeg dat hij als puber twijfelde of hij met een man of vrouw door het leven wilde gaan?”, vroeg mijn moeder toen ik haar zo’n dertien jaar geleden vertelde dat aan onze liefdesrelatie een einde was gekomen. Zonder inhoudelijk op haar vraag in te gaan, antwoordde ik: “Je vraag impliceert dat ik spijt heb van onze relatie. Zo voel ik het niet. We hebben allebei geen spijt. Bovendien…, dan had je niet zulke prachtige kleinkinderen gehad.” Stilte… Haar oma-hart zwijgt een poosje. Om dan zachtjes te zeggen: “Ja, dat is waar…”.

Aan dit moment moest ik terugdenken bij het kijken naar de documentaire ‘Verlaten’, waarin mannen en vrouwen aan het woord komen die na een langdurige relatie plotseling door hun partner zijn verlaten. De regisseur heeft deze documentaire gemaakt “omdat ik wil laten zien dat die ervaring een trauma oplevert. Rouw vooral, om iemand die nog wel leeft maar er niet meer is. Die kwetsuur wordt onderbelicht.”

Ik hoor en zie een aantal wrokkige, verwijten makende en uiteraard verdrietige mensen hun ervaringen delen. Een enkeling is in staat om naar zijn of haar eigen aandeel in de relatie te kijken. De mededeling dat de partner een andere partner heeft kan dan wel onverwachts zijn, maar was de relatie wel echt zo onkreukbaar als het leek? Zaten er toch al niet barstjes in de relatie waardoor er ruimte ontstond voor een ander?

Ik herken mij vooral in de woorden van de 44-jarige filosoof Jan. “Je verliest ook wat het had kunnen zijn. Ik voelde een heimwee naar dat wat voorbij was maar ook naar dat wat nog ging komen. De toekomst. Dat was een onderdeel van m’n levensverhaal, daar vond ik vertrouwen en schoonheid in. Je verlangt terug naar dat was er nog niet eens was…”

Hij vervolgt met: “Het was mooi. En het is voorbij. Ik had er niets van willen missen. Het was niét zonde van mijn tijd.” Een ander sluit haar relaas af met de woorden: “Ik wil eren wat ik heb gehad in de relatie. Als een opening naar de toekomst.”

En zo is het. Spijt is zonde van je tijd…